Węgiel brunatny – najważniejsze informacje

Ogromną część energii w Polsce produkuje się nadal z surowców nieodnawialnych. Prym wiedzie oczywiście polski węgiel kamienny, który służy, jako źródło energii w elektrociepłowniach jak i domowych systemach grzewczych. Poza tym paliwem, naturalnie występuje także węgiel brunatny, czym jest i jak się go eksploatuje?

Skąd pochodzi węgiel brunatny?

Skała osadowa, jaka jest ten materiał ma pochodzenie organiczne, powstała z obumarłych szczątek roślinnych. Szczątki te, pozbawione dostępu tlenu przekształciły się w węgiel brunatny, a do tej pory niektóre fragmenty zachowały ich strukturę i właściwości. Ma niższą zawartość węgla pierwiastkowego niż węgiel kamienny, a jego eksploatacja jest trudniejsza. Jest to nieodnawialne paliwo. Powstał w erze kenozoicznej. Jego wydobycie jest dużo trudniejsze – zaś korzystanie w wytwarzaniu energii pracochłonne. Paliwo to ma charakter lokalny – jest trudne w transporcie.

Wydobycie w Polsce

Przez wzgląd na specyficzne złoża, kopalnie węgla brunatnego, praktycznie zawsze są kopalniami odkrywkowymi. Złoża są cieńsze niż węgla kamiennego, a także położone bliżej powierzchni ziemi. Węgiel brunatny charakteryzuje się dużą wilgotnością, co w konsekwencji prowadzi do jego zbrylania podczas transportu. Największe korzyści ekonomiczne ma, zatem usytuowanie elektrociepłowni napędzanych tym paliwem niedaleko złóż. Największe polskie, eksploatowane złoża to;

  1. Zagłębie konińskie (Konin, Adamów),
  2. Zagłębie bełchatowskie (Bełchatów),
  3. Zagłębie Turoszowskie (Turów).
  4. Ze względu na wspomniane trudności transportowe, węgiel pomiędzy kopalnią, a ciepłownią przekazywany jest za pomocą linii kolejowych wewnętrznych lub też za pomocą podajników taśmowych. Niweluje to jego zbrylanie i sklejanie pyłu w jednolitą masę. W porównaniu do węgla kamiennego jest to surowiec dużo bardziej wilgotny, zanieczyszczony piaskiem, z elementami, które zachowały strukturę i niektóre właściwości drewna.

Wykorzystanie węgla brunatnego w gospodarstwach prywatnych

Jest to paliwo o charakterze głównie przemysłowym, bywa jednak wykorzystywane do ogrzewania domów. Głównym argumentem za takim rozwiązaniem jest cena węgla brunatnego. Poza atrakcyjną ceną za tonę, rozwiązanie to ma jednak liczne wady, lub niedogodności.

Surowiec ten wykazuje się wysoką wchłanialnością wody i ogólnie wysoką jej zawartością. Niższe, w porównaniu do węgla kamiennego są też wartości energetyczne, którymi się wykazuje podczas spalania. Są to różnice takiego rzędu, że na tonę zakupionego węgla kamiennego przypada zakup od dwóch do nawet trzech ton węgla brunatnego. W zależności od złoża, paliwo to wykazuje się dużą zawartością popiołu, aż do 50%, powyżej której to normy nie może być wykorzystywany jako opał. Jeszcze jedną z istotnych wad, jest duża zawartość związków siarki. Poza zanieczyszczeniem środowiska, ma to także konsekwencję w zużyciu kotła i systemu kominowego.

Problem może stanowić także składowanie. Duża zawartość wody, oraz fakt jej pochłaniania powoduje, że paliwo to zamarza w ujemnych temperaturach. Konsekwencją może być zbicie surowca w jednolitą bryłę, trudną do użycia w momencie ochłodzenia. Niewątpliwie atrakcyjna cena składnia do zakupu. Warto jednak zastanowić się nad kalorycznością zakupionego węgla, która nie jest wysoka – powoduje to, że w zimne dni koniecznym będzie częstsza wizyta w kotłowni, aby uzupełnić paliwo.

Węgiel brunatny - właściwości

Jest to paliwo regionalne. I transport na dalekie odległości jest nieopłacalny. Po zakupie powinno być wysuszone, aby wykazywało lepsze właściwości w okresie grzewczym. Schnięcie paliwa powoduje pękanie brył. Węgiel brunatny, na mocy stosownych uchwał anty smogowych, w kilku województwach w Polsce jest zakazany do stosowania w domowych paleniskach. Zanim dokona się zakupu koniecznym jest zapoznanie się ze stosownymi przepisami prawa miejscowego.

Węgiel brunatny pochodzi w znakomitej większości ze złóż rodzimych oraz z Czech. Ten drugi, często bywa paczkowany i sprzedawany w formie ekogroszku. Wysoka wilgotność surowca prowadzi jednak do szybszego zużycia kotłów i palenisk.

Wydobycie surowca na świecie

Węgiel brunatny, poza wspomnianymi Polską i Czechami wydobywany jest także w innych krajach. Do krajów z eksploatowanymi pokładami zalicza się: Niemcy, Chiny, Stany Zjednoczone Ameryki, Rosję, Australię i Grecję. Węgiel jest eksploatowany w bardzo podobny sposób. W krajach o cieplejszym klimacie jego suszenie jest jednak łatwiejsze, a co za tym idzie łatwiej o jego transport i wykorzystanie.

Wpływ węgla brunatnego na środowisko

Wydobycie węgla brunatnego spotyka się z licznymi protestami organizacji ekologicznych. Kopalnie odkrywkowe niszczą lokalne ekosystemy w sposób nieodwracalny. Spalanie generuje duże ilości zanieczyszczeń do atmosfery. W okolicach Legnicy znajdują się ogromne pokłady surowca, które właśnie z tych przyczyn nie są eksploatowane. Spalanie generuje do atmosfery dwutlenek węgla, tlenki siarki, tlenki azotu, a także metale ciężkie, co ma ogromne znaczenie ekologiczne. Ingerencja w zmiany klimatyczne poprzez korzystanie z tego surowca jest znaczna.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *